14 april 2023

Wat is dierenwelzijn?

Dierenwelzijn is geen zaak van gevoelens en liefde voor dieren.

Wanneer voelt een dier zich goed? Onze programmamanager veehouderij Bert van den Berg wil het welzijn van dieren niet aan iemands persoonlijke waarden en gevoelens overlaten. Dat leidt volgens hem tot slecht onderbouwde maatregelen en tot willekeur.

“Mijn motivatie om mij met het welzijn van dieren in de veehouderij bezig te houden komt ongetwijfeld uit mijn jeugd. Ik groeide op in een steeds minder orthodox wordend Gereformeerd milieu. Mijn oudere broers moesten nog uit de Heidelbergse Catechismus leren hoe hopeloos zondig de mens is. Ik mocht tijdens het geloofsonderwijs in discussie. Prompt ging het niet over het geloof maar over zaken zoals de hongersnood in Bangladesh, de Vietnamoorlog, het gat in de ozonlaag en ook over legbatterij-eieren en kistkalveren.

Ik was en ben, na de eerste indrukken en emoties over dit soort vraagstukken, wel altijd op zoek naar feiten om niet alleen maar op gevoelens een mening te vormen en om argumenten tegen elkaar af te wegen.”

EXPERTISE IN DIERENWELZIJN

“Na mijn jeugd heb ik mij met tal van maatschappelijke onderwerpen bezig gehouden, waaronder af en toe ook het dierenwelzijn in de veehouderij. Sinds 2000 ben ik als beleidsmedewerker veehouderij bij de Dierenbescherming vooral professioneel betrokken bij dierenwelzijn en – dat durf ik toch ook wel zonder schroom te stellen – heb ik een zekere expertise opgebouwd. Vanuit die positie vind ik het lastig om te duiden wat ‘dierenwelzijn’ voor mij persoonlijk nou is. Ik laat me dan ook niet graag verleiden om het pad van redelijk onderbouwde inzichten te verlaten. En dan kom je al gauw tot het bekende rijtje van elementen die in een definitie van dierenwelzijn wetenschappelijk gezien nu eenmaal thuis horen.

“De veel gehoorde stelling dat welzijn van dieren moeilijk te beoordelen is, klopt niet. Aan gedrag, fysiologie en pathologie kun je van alles over het welzijn van een dier aflezen.“

Bert van den Berg
– Dierinhoudelijk expert veehouderij

“Dierenwelzijn gaat dan over het kunnen vertonen van natuurlijk gedrag, over integriteit en het hebben van een intrinsieke waarde, maar ook over het hebben van een passende leefomgeving, het krijgen van een goede verzorging en uiteindelijk ook het bereiken van tevredenheid en blijdschap. In een krappe, kale ruimte kan een dier eten, gezond zijn en zich voortplanten, maar dat betreft allemaal basale overlevingsdriften. Het welzijn is pas in orde als het dier natuurlijk gedrag kan vertonen en een positieve mentale staat kan bereiken, en dat gaat in een krappe kale ruimte niet lukken. De veel gehoorde stelling dat welzijn van dieren moeilijk te beoordelen is, klopt niet. Aan gedrag, fysiologie en pathologie kun je van alles over het welzijn van een dier aflezen. De kennis en de systemen hiervoor zijn er, met name het door Europese wetenschappers ontwikkelde Welfare Quality.”

NIET TE VRETEN

“Als ik de opmerking krijg dat ik gezien mijn werk wel veel van dieren zal houden, maak ik altijd de grap dat ik ze niet te vreten vind… en vervolg met een serieuzer argument ontleend aan het boek Animal Liberation (Peter Singer, 1975) dat je tegen iemand die zich inzet tegen discriminatie op basis van huidskleur ook niet zegt dat hij/zij dan wel veel van mensen met een andere huidskleur zal houden. Ik houd hooguit van een eigen, door mij gehouden dier. Maar, dat betekent zeker niet dat ik mijn gevoelens over wat dieren nodig hebben voor een goed welzijn afmeet aan een soort persoonlijk referentiekader dat bepaald is door een generieke liefde voor dieren.

Ik vind wel dat je ieders individuele, onderliggende waarden ten aanzien van dieren moet respecteren, zo lang een dier hierdoor niet nodeloos wordt benadeeld, maar ik wil het welzijn van dieren niet aan iemands persoonlijke waarden en gevoelens overlaten. Dat leidt tot slecht onderbouwde maatregelen en tot willekeur.
Voor het mensenwelzijn hebben we ook het VN-Verdrag en het Europese Handvest voor de Rechten van de Mens en allerlei internationale en nationale deelwetgeving in het belang van mensen. Voor dieren (maar ook zo nodig voor een bos, een rivier, een zee, enz.) moeten we de rechten ook wettelijk vastleggen, uitwerken in allerlei deelonderwerpen en met lichte tot zware instrumenten zorgen voor doorvoering in de praktijk.”

INBREUKEN OP DIERENWELZIJN GEÏNSTITUTIONALISEERD

“Veel inbreuken op het dierenwelzijn zijn geïnstitutionaliseerd, bijvoorbeeld in de veehouderij. Vrijwel altijd als onbedoeld negatief bijeffect en dus zeker geen opzet. Om dat op te lossen moet je niet alleen bij de veehouder, maar bij de hele keten van fokker tot consument zijn. Het is dan ook terecht als veehouders zeggen dat ze best zaken willen veranderen, maar dat ze daarbij hulp nodig hebben van bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties, consumenten en overheid.

Dierenwelzijn, het woord wordt de laatste decennia veel in de mond genomen. Door politici, door de media en door mensen met belangen. Er zijn veel definities in omloop en even zovele interpretaties. Ik denk dat bij mensen welzijn betekent dat het lichamelijk, geestelijk en sociaal goed met je gaat en dat je vrijheid hebt dit op peil te houden. Maar ook daar kun je je weer bij afvragen wat ‘goed’ is. Net als bij dieren: goed genoeg of willen we steeds iets beter. Voor dat laatste zet ik me professioneel in. Privé ben ik al een heel stuk verder.”

Meer nieuws

11 maart 2022

10 mei: Bijeenkomst positief welzijn

De Dierenbescherming organiseert samen met WUR en Agrivaknet een bijeenkomst over positief dierenwelzijn in de praktijk

Lees meer

29 maart 2021

Stap richting einde aan doden van eendagshaantjes

Het bedrijf In Ovo maakte vandaag bekend een machine voor geslachtsbepaling van embryo’s in het ei, in de praktijk te hebben gebracht. De Dierenbescherming juicht dit toe.

Lees meer

13 juni 2023

Zonvarken in de schappen van de Jumbo

Zonvarken ligt vanaf deze week bij de Jumbo. Deze innovatieve 3 sterren Beter Leven varkensboerderij richt zich op dierenwelzijn, het milieu en op de boer.

Lees meer
Winnaars Deltaplan Veehouderij Awards 2023: Kalverliefde, Oranjehoen, Samsom Wilnis VOF.

26 januari 2024

Win jij dit jaar een Deltaplan Veehouderij Award?

Ook in 2024 reikt de Dierenbescherming de
Deltaplan Veehouderij Awards uit. Ken of ben jij een koploper? Geef je dan snel op!

Lees meer

4 oktober 2023

De rol van voorlopers in de veehouderij; Van de Voort met Remeker kaas bijvoorbeeld

Kennis en ervaring van voorlopers, zoals De Groote Voort, helpt reguliere bedrijven sneller om te schakelen. De overheid speelt daarin ook een belangrijke rol.

Lees meer

28 september 2023

Brabantse dwang tot luchtwasser gemiste kans

Luchtwassers bestrijden wel de symptomen van ammoniakuitstoot maar pakken deze niet bij de bron aan en doen niets voor een beter dierenwelzijn. Dierenbescherming pleit voor alternatieven.

Lees meer

13 oktober 2023

Kalverliefde timmert aan de weg

Kalverliefde is een uniek concept dat op steeds meer plekken wordt verkocht. Dat is goed nieuws voor de koe maar ook voor boeren die kalveren het liefst zo lang mogelijk bij de koe houden.

Lees meer

15 december 2021

Enthousiasme bij Dierenbescherming over ambities regeerakkoord

De Dierenbescherming reageert enthousiast op de passage in het vandaag gepresenteerde regeerakkoord om te gaan werken aan een ‘dierwaardige veehouderij’.

Lees meer

8 januari 2024

Stappen om te stoppen met doden eendagshaantjes

Jaarlijks worden in Nederland zo’n 40 miljoen haantjes van legrassen gedood. Steeds meer partijen vinden dit niet ethisch verantwoord. Wat zijn de alternatieven?

Lees meer

30 maart 2023

Studies tonen kansen voor beter verdienmodel boeren

In de discussie over de transitie naar een dierwaardige veehouderij, hoort wat de Dierenbescherming betreft ook een goed verdienmodel voor de boeren.

Lees meer

14 februari 2023

Programma Deltaplan Veehouderij Event

Bekijk hier het volledige programma van deze inspirerende dag

Lees meer

12 februari 2021

Lichamelijke ingreep hanen hopelijk snel verleden tijd

Er lijkt een oplossing nabij voor de vaderdieren van langzamer groeiende vleeskuikens, al is er wel aanvullend onderzoek nodig.

Lees meer

11 januari 2022

Win-win-win in de melkveehouderij. Het kán!

Boer Gerjo doet in de derde Koe-Dialoogpodcast uit de doeken hoe zijn integrale benadering goed voor hem, het milieu en zijn dieren uitpakt.

Lees meer

24 juni 2021

Programma Deltaplan Veehouderij Inspiratiemiddag

De middag heeft een positieve insteek, met onder andere de uitreiking van de Deltaplan Veehouderij Awards.

Lees meer

6 juli 2021

Winnaars Deltaplan Veehouderij Awards

De VrijLevenStal, Wroetvarken, veevoerbedrijf Nijsen en het biologische melkveebedrijf De Nieuwenburgt zijn de winnaars van de eerste Deltaplan Veehouderij Awards.

Lees meer

22 december 2022

Deltaplan Veehouderij Event

Schrijf je nu in voor het event op 28 februari

Lees meer

2 juni 2021

Nominaties Deltaplan Veehouderij Awards bekend

De twaalf genomineerden voor de allereerste Deltaplan Veehouderij Awards zijn bekend. De winnaars worden dinsdag 6 juli bekend gemaakt tijdens de Deltaplan Veehouderij Inspiratiemiddag.

Lees meer

24 maart 2021

Onderzoeksraad bepleit betere aanpak stalbranden

De Dierenbescherming is het eens met de conclusie dat het terugdringen van stalbranden stokt en de overheid het voortouw moet nemen om tot brandveiligere stallen te komen.

Lees meer

4 december 2023

Terugdringen emissies moet ook winst zijn voor dierenwelzijn

Deelname Dierenbescherming aan Regieorgaan Emissiereductie Duurzame Veehouderij

Lees meer

21 april 2023

Stikstofdiscussie gaat weinig over dierenwelzijn

Dierenbescherming, natuurorganisaties en boeren starten campagne 'Ook Onze Transitie'.

Lees meer

14 februari 2024

Aandacht voor dierenwelzijn ontbreekt in plannen provincies

Reageer ook op het ontwerpprogramma Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) zodat provincies dierenwelzijn opnemen in hun plannen.

Lees meer

29 april 2021

6 juli: Deltaplan Veehouderij Inspiratiemiddag en Awards

Dinsdag 6 juli organiseert de Dierenbescherming een online Deltaplan Veehouderij Inspiratiemiddag. Ook worden voor het eerst de Deltaplan Veehouderij Awards uitgereikt.

Lees meer

10 maart 2023

Lely Sphere is geen tovermiddel

Vormt de Lely Sphere een grote stap uit de stikstofcrisis? Volgens de Dierenbescherming is het een nieuwe, dure stikstofmiskoop, die de koeien meer op stal zal houden.

Lees meer

1 maart 2024

Dieren en maatschappij verdienen een dierwaardige veehouderij

De vaste Tweede Kamercommissie buigt zich binnenkort over de vraag of en hoe er stappen gezet gaan worden naar een dierwaardige veehouderij.

Lees meer

11 oktober 2021

Eindelijk overheidsmaatregelen tegen stalbranden

Twee jaar geleden schreven we nog dat een stok achter de deur van de overheid zélf hard nodig was bij een adequate aanpak van stalbranden en nu is het dan eindelijk zover: er komen nieuwe regels.

Lees meer

10 augustus 2022

Brief aan Remkes: ‘Let ook op dierenwelzijn’

Dierenbescherming roept stikstofbemiddelaar Johan Remkes op om ook dierenwelzijn mee te nemen in de stikstofaanpak.

Lees meer

21 oktober 2022

Melkveehouder Henk houdt rekening met dier en milieu

'Meer ruimte om te leven. Beter!' is net als vorig jaar het belangrijkste motto in de campagne tijdens de Beter Leven week.

Lees meer

21 september 2021

Eenzijdig beleid staat verduurzaming veehouderij in de weg

De landbouwbegroting is te eenzijdig gericht op het terugdringen van stikstof en broeikasgassen. Dat is niet alleen gevaarlijk voor het dierenwelzijn, maar ook voor de positie van de boer.

Lees meer

7 november 2022

Convenant Dierwaardige Veehouderij

De Dierenbescherming neemt deel aan de onderhandelingen die moeten leiden tot een dierwaardige veehouderij.

Lees meer

11 juli 2022

Ministers reageren op onze vogelgriepbrief

Minister Staghouwer (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) en minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) rreageerden op de brief over de vogelgriepaanpak.

Lees meer

13 maart 2023

Geslaagde dag!

Del­ta­plan Vee­hou­de­rij Event: be­kijk nu de af­ter­mo­vie.

Lees meer

26 november 2021

Maak concreet plan om veehouderij aan te passen

Nu de Tweede Kamer volgende week debatteert over de begroting voor LNV, roept de Dierenbescherming op om met een concreet, ambitieus plan te komen voor een systeemaanpassingen in de veehouderij.

Lees meer

23 augustus 2023

Veehouder Kees Schutte eerste melkveehouder 2 sterren Beter Leven keurmerk

“Het 2 sterren Beter Leven keurmerk daagt ons nog meer uit het landschap en de boerderij als een geheel te zien. Boeren is immers meer dan een koe in de wei”

Lees meer

28 februari 2023

Winnaars Deltaplan Veehouderij Awards 2023 bekend!

Drie winnaars in het zonnetje gezet tijdens het Deltaplan Veehouderij Event.

Lees meer

8 november 2022

Koplopers gezocht in diergerichte, duurzame veehouderij

Word Deltaplan Veehouderij Winnaar 2023 en ontvang €5.000,-

Lees meer

24 februari 2022

Open brief aan Tweede Kamer: “Pak vogelgriep snel aan!”

In een open brief aan de Tweede Kamer doet de Dierenbescherming vandaag in de Volkskrant een dringende oproep om snel aan de slag te gaan met het aanpakken van de vogelgriep.

Lees meer

15 april 2021

Supermarkten stappen over op 1 ster kip

Albert Heijn, Lidl, Jumbo en PLUS gaan vanaf 2023 alleen nog kip met het Beter Leven keurmerk van de Dierenbescherming verkopen. De Dierenbescherming is enorm blij met deze stap.

Lees meer
Plus werkt in korte ketens samen met 1 ster Beter leven varkensboeren

19 mei 2022

Dierenwelzijn is meer dan dierenleed voorkomen

Samen met WUR en Agrivaknet organiseerde de Dierenbescherming op 10 mei een bijeenkomst voor veehouders en agrarisch bedrijfsadviseurs (bijv. veevoeradviseurs en dierenartsen).

Lees meer

14 november 2022

Minister van der Wal bezoekt Livar

Livar is een 3 sterren Beter Leven varkensbedrijf, en vorig jaar genomineerd voor een Deltaplan Veehouderij Award.

Lees meer

18 januari 2023

Genomineerden Deltaplan Veehouderij Awards 2023 bekend

De Dierenbescherming maakt op 28 februari de winnaars bekend tijdens het Deltaplan Veehouderij Event

Lees meer
Caring farmers

5 september 2022

We kunnen niet zonder natuur

Namens miljoenen Nederlanders roepen 64 organisaties het kabinet op om door te pakken met natuurherstel

Lees meer

14 juni 2022

Aanpak stikstof: neem ook dierwaardigheid mee

Dat er veel gaat veranderen in de veehouderij staat inmiddels wel vast. Wij pleiten voor het integraal meenemen van dierenwelzijn in deze transitie.

Lees meer

25 januari 2021

Betere monitoring dierenwelzijn in slachthuizen

Om misstanden in slachterijen beter te identificeren en vervolgens te corrigeren, is bij Vion een innovatief en effectief camerasysteem geïmplementeerd.

Lees meer

17 januari 2024

Dierenbescherming op Grüne Woche

Samen met SBLk, Vion, Deloitte en MSD Animal Health laat de Dierenbescherming goede voorbeelden zien op de Grüne Woche. (For the German en English report 'Added Value' and video see text below.)

Lees meer

13 oktober 2021

Strijd voor beter dierenwelzijn in Europa

De Europese dierenwelzijnswetgeving wordt de komende jaren herzien. Dit biedt kansen voor dieren in de vee-industrie.

Lees meer

10 maart 2021

Schouten steunt idee over Europees welzijnslabel

Het ministerie van LNV werkt samen met de Dierenbescherming en LTO aan het opzetten van een pilot voor een Europees framework voor het ordenen van dierenwelzijnslabels en claims.

Lees meer

5 oktober 2022

Goed pleidooi van Remkes voor integrale aanpak

maar ruimte voor voortbestaan vee-industrie onterecht.

Lees meer

14 maart 2024

Kom ook naar het Deltaplan Veehouderij Event 2024

Ook dit jaar vindt het Deltaplan Veehouderij Event plaats. Het belooft weer een mooie dag te worden. Er is een beperkt aantal plaatsen dus geef je nu alvast op!

Lees meer

8 november 2022

Doden van eendagshaantjes moet stoppen

Minister Adema heeft besloten dat de sector hiermee aan de slag moet.

Lees meer

23 februari 2023

Bedenkingen bij DSM’s witte poeder voor koeien

Gaat het middel Bovaer van DSM voor minder methaanuitstoot van de koe op grote schaal toegepast worden? Wat de Dierenbescherming betreft niet.

Lees meer
Thanks! Succesvol ingeschreven.